Amygdala, het emotionele brein
| De amygdala is het 'schakelbord' van het limbisch systeem, de middenhersenen. Het geeft zenuwsignalen door die te maken hebben met emoties en stress. Het speelt een grote rol bij bedeesd gedrag, het schat namelijk de mate van dreiging in. Als je de amygdala manipuleert bij bedeesde dieren verdwijnt het bedeesde gedrag. Het systeem zendt informatie naar de rest van de hersenen en heeft daardoor heel veel invloed. Zelf is het systeem moeilijk te beïnvloeden, omdat er nauwelijks verbindingen naar de amygdala toe gaan, alleen ervan af. Er zijn hierover vele artikelen op het internet te vinden, waarvan een aantal hieronder zijn weergegeven, met de originele bronvermelding. |
| DE NEURONALE BASIS VAN EMOTIES Gert-Jan C. Lokhorst 1998 G.J.C. Lokhorst. Recensie van J. E. LeDoux, The emotional brain. NeuroPraxis, 2 (5): 195-196, 1998. ISSN 1387-5817. In zijn boek besteedt LeDoux de meeste aandacht aan de eerstgenoemde basisemotie, angst (schrik, vrees). Deze emotie en de ermee gepaard gaande reacties lijken voornamelijk te maken te hebben met de amygdala, een amandelvormig gebiedje in het vooronder van de grote hersenen dat vroeger tot het limbische systeem werd gerekend. De amygdala blijkt een tamelijk eigengereid personage te zijn. Met gote snelheid beoordeelt ze situaties op bedreigendheid. Door de snelheid waarmee ze dat doet kan ze ons soms verbaasd doen staan. Een snelle reactie van de amygdala kan ervoor zorgen dat we al aan een levensbedreigende situatie zijn ontsnapt voordat we ons ervan bewust worden dat we ons in zo'n situatie bevinden. Het evolutionaire nut van een dergelijke snelle respons zal duidelijk zijn. In de haast gaat er echter ook weleens wat mis. De amygdala werkt "quick and dirty" en neemt daardoor ook weleens de verkeerde beslissingen. Dit zien we bijvoorbeeld wanneer we onwillekeurig terugdeinzen als een gifslang naar ons uitvalt, ook als het duidelijk is dat het beest zich achter een dikke laag glas bevindt. Ongefundeerde paniek-aanvallen, post-traumatische stress en fobieën berusten waarschijnlijk eveneens op ontoepasselijke reacties van de amygdala. De amygdala heeft een grote invloed op het functioneren van de rest van de hersenen, maar kan zelf vaak maar moeilijk beïnvloed worden. Dit hangt waarschijnlijk samen met de bedrading van de hersenen: vanuit de amygdala lopen er vele verbindingen naar alle delen van de hersenen, maar er lopen relatief weinig verbindingen vanuit de hersenschors naar de amygdala. We raken dan ook relatief gemakkelijk overmand door angst, terwijl we er anderzijds vaak maar nauwelijks in slagen om onze angst te onderdrukken, hoezeer we ons daartoe ook inspannen. Iedereen die aan een fobie lijdt kan hiervan getuigen. Dit aspect van de bedrading van de hersenen zou ook kunnen verklaren waarom post-traumatische stress en fobieën zo moeilijk te bestrijden zijn. Lees de hele recensie door hier te klikken. |
| De biologie van emoties. Emotionele uitbarstingen zijn gijzelingen van ons zenuwstelsel, anders gezegd: het zijn momenten dat het limbisch systeem de bovenhand neemt op de neocortex. De kern van ons limbisch systeem is de amygdala, en zonder de amygdala zijn er geen emoties mogelijk. Het is onze psychologische schildwacht die de prikkels van onze zintuigen onderzoekt, daar deze signalen eerst de amygdala en pas daarna de neocortex bereiken. De amygdala kan ons lichaam al in actie laten komen, terwijl de iets langzamere - maar volledig geïnformeerde - neocortex nog bezig is zijn verfijndere actieplan op te stellen. Emoties hebben een eigen geest en repertorium van emotionele herinneringen, onafhankelijk van onze rationele geest. In ons limbisch systeem onthoudt de hypocampus de feiten, terwijl de amygdala de emotionele kleur hierbij geeft. Dit systeem is echter ook slordig, daar sommige responsen gedateerd zijn; de amygdala reageert immers voordat er al rationele verklaringen zijn ontwikkeld door de neocortex. Er bestaat bovendien een neurale thermostaat voor onze emoties die de uitbarstingen van de amygdala en het limbisch systeem tempert: dit is de prefrontaal-cortex. Dit is het werkgeheugen bij de mens. Emoties spelen een belangrijke rol bij het nadenken, zij stroomlijnen de rationele beslissingen. Ideaal is niet de ratio zonder emoties, maar wel het evenwicht tussen IQ en EQ. Bron : www.mensa.be, klik hier om het hele artikel te lezen. |
| Kleine kern Die amygdala of amandelkernen zijn ‘emotioneel’ belangrijk, daar is iedereen het over eens. Tal van hersenstructuren zijn bij de regulatie en verwerking van emoties betrokken: de hersenstam, de insula, hypothalamus, delen van de cortex, maar de meeste aandacht in het onderzoek gaat toch uit naar deze nuclei en naar de frontale gebieden van het brein. De twee kleine kernen (15 mm breed, 17 mm lang) - beide hersenhelften hebben er een - liggen diep in de mediale temporale kwab. Ze hebben een enorme reeks afferente en efferente verbindingen en krijgen informatie uit de hersenschors over alle zintuigmodaliteiten, en van de frontale gebieden over sociale context. Een groot deel van de emotionele processen in hersenen berust op een samenspel van hypothalamus, amygdala en orbitofrontale cortex. Voornaamste taak: vaststellen wat de valentie of affectieve betekenis is van prikkels uit de omgeving en nagaan of er reden bestaat tot handelen. De amygdala zijn van cruciale betekenis bij het signaleren van gevaar. Dankzij de verbindingen met de thalamus - een ander belangrijk schakelstation voor zintuiglijke informatie in het brein - kunnen we zonder dat er sprake is van een bewuste waarneming zeer snel reageren op prikkels die gevaar betekenen: we deinzen onmiddellijk angstig terug als een gifslang ons aanvalt. Maar de kernen spelen ook een rol bij geconditioneerde angsten. Stel, zegt neurowetenschapper Joseph LeDoux, dat je doodsangsten hebt uitgestaan op een hoge berg. Na verloop van tijd toont iemand je een foto van die berg en je herkent het object op de foto als de berg waarop je hebt gestaan en bang was. Het angstzweet breekt je letterlijk weer uit. Een dergelijke emotionele ervaring is de resultante van de werking van twee hersensystemen. Het ‘amygdalasysteem’ dat zorgt voor de opslag van (de soms niet-bewuste) emotionele ervaringen en het hippocampale systeem waar de bedreigende of beangstigende gebeurtenis feitelijk wordt opgeslagen. Evenals het eerste, staat ook dat tweede systeem in verbinding met de frontale gebieden van het brein. Daar worden bewuste, ‘feitelijke’ herinneringen emotioneel ingekleurd. Hoe belangrijk het is dat dergelijke integratie van emotionele en cognitieve informatie adequaat verloopt, bewijst het geval van de zakenman Elliot, die prominent figureert in het werk van Damasio. Bij deze man was een tumor in de prefrontale cortex verwijderd waardoor delen van dat gebied waren beschadigd. Dat had zijn intelligentie, concentratievermogen en geheugen niet aangetast. Maar hij bleek niet langer in staat zijn eigen leven naar behoren te organiseren, maakte vreemde keuzes en bracht er zakelijk nog maar weinig van terecht. Bij het nemen van beslissingen werd hij niet langer geleid door wat Damasio somatic markers noemt: al of niet bewuste interne emotionele cues die er voor zorgen dat je de juiste beslissingen neemt. Het klinkt misschien vreemd, maar juist door het gebrek aan emotionele kleuring van zijn handelen, gedroeg de man zich irrationeel. Bron : http://medischcontact.artsennet.nl |